۷ راهکار مواجهه با مدیر بدرفتار

همه‌ی ما در شرایط ایده‌آل به مدیرانی خوش برخورد که باعث پیشرفت ما در محیط کاری خواهند شد، فکر می‌کنیم. اما حقیقت ممکن است کمی متفاوت باشد. گاهی اوقات دچار افرادی می‌شویم که به دلایل مختلف نمی‌توانند در محل کار درست و حرفه‌ای رفتار کنند. در چنین شرایطی افراد به دنبال راهکار مواجهه با مدیر بدرفتار خواهند بود. دلایل این مسئله می‌تواند ناشی از عدم اعتماد نفس، خودخواهی، زیاده‌خواهی، عدم شایستگی برای سمت مدیریت و یا حتی عدم مطالعه و آموزش مناسب برای رفتار درست در محیط کار باشد. بدرفتاری‌های ناشی از این دلایل به شکل‌های مختلفی بروز می‌کند.

بدرفتاری‌های مدیران، باعث فشارهای عصبی بر روی کارمندان می‌شود.

آزارهای ناشی از این رفتارها را می‌توان در سه بخش دسته بندی کرد:

1. در برخوردهای دو نفره؛ مانند، آزار کلامی براساس جنسیت، نژاد، لهجه یا ناتوانی زبانی، فریاد زدن، بهانه جویی و ایرادگیری‌های بی مورد و تهدید به اخراج و قرار دادن فرد در شرایط سخت.
2. در رفتار مقابل همکاران: مانند، انتقاد مداوم در گروه و خجالت‌زده کردن فرد و نادیده گرفتن شخص برای جدا کردن او از تیم
3. در سطح سازمانی: دزدیدن اعتبار کار انجام شده توسط دیگری و کارشکنی در مسیر دستیابی به اهداف دیگران.

این‌گونه رفتارها فضای محیط کار را سمی و غیر قابل تحمل می‌کند. فشار ناشی از این مسئله، استرس زیادی را به کارمندان تحمیل خواهد کرد. این گونه سرکوب‌ها اعتماد به نفس اعضای تیم را نابود می‌کند. همچنین افراد شایسته، حرفه‌ای و با عزت نفس بالا، تحقیر و شکست غرورشان را تاب نمی‌آورند. هر شخصی به عنوان یک کارمند، اول از همه باید به سلامت جسم و روح و روان خود توجه داشته باشد و همان طور که می‌دانید این گونه فشارها علاوه بر مشکلات روحی می‌تواند جسم فرد را هم به خطر بیندازد و منجر به بالا رفتن فشار خون و کلسترول، دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی شود. جدای از اثرات مخرب برای کارمند، چنین رفتارهایی منجر به از دست دادن نیروهای کارآمد  برای سازمان خواهد شد. برای جلوگیری از این آسیب ها، در بخش بعدی به بیان ۷ راهکار برای مواجهه با مدیر بدرفتار می‌پردازیم:

۱٫ مشورت و صحبت با همکاران

این مسئله بسیار مهم است که مطمئن شویم آیا مدیر ما سخت‌گیر و بدرفتار است یا ما این تصور ماست. با همکارانتان صحبت کنید و نظر آن‌ها در رابطه با رفتار مدیر را بپرسید. با این مکالمه می‌توانید بفهمید که آیا رفتار مدیر به طور کلی بد است یا فقط شما این احساس را دارید. اگر برخورد مدیر فقط با شما مناسب نیست، ممکن است دو دلیل داشته باشد: یا شما کارتان را به خوبی انجام نمی‌دهید یا رئیستان از شما خوشش نمی‌آید. با این روش صحت افکار خود را می‌سنجید و از دید دیگران هم به این موضوع مطلع می‌شوید.

برای اطلاع بیشتر درباره‌ی دلایل کم کاری، مقاله‌ی ۵ دلیل که باعث اهمال کاری در شغلمان می‌شوند، را بخوانید.

در گفتگو با همکارانتان بسیار محتاطانه عمل کنید و مراقب باشید تا دچار بدگویی از مافوق یا غیبت او نشوید. اگر این بدگویی‌ها در فضای کاری پخش شود و به گوش فرد مورد نظر برسد، فضا بسیار متشنج و سمی خواهد شد، شرایط شما بسیار سخت‌تر می‌شود و بیشترین آسیب متوجه شما می‌گردد.

۲٫ شناخت محرک‌های عصبی و استرس‌زای مدیر

یکی دیگر از راهکارهای مواجهه با مدیر بدرفتار، دقت و بررسی عواملی است که باعث ناراحتی و عصبانیت او می‌شود. ریشه‌ی رفتارهای نامناسب او را بیابید و تلاش کنید، آن‌ها را به حداقل برسانید؛ مثلا اگر دیدید روزهایی که دیر سرکارتان حاضر می‌شوید با تندی با شما برخورد می‌کند، پس زودتر بیایید. اگر عواملی را کشف کردید که شما در آن‌ها نقشی ندارید، در آن موقعیت‌ها کمتر با مدیرتان روبرو شوید. مثلا اگر روزهایی که جلسات مهم و سرنوشت سازی دارد، به دلیل استرس زودتر عصبانی می‌شود، همه چیز را فراهم کنید و سعی کنید کمتر در مقابل او آفتابی شوید.

۳٫ چارچوب‌گذاری و تعیین مرزها

بسیار مهم است، درک کنیم که این خود ما هستیم که نوع برخورد دیگران را تعیین می‌کنیم. ما با رفتارمان به دیگران اعلام می‌کنیم که شما تا چه حدی می‌توانی وارد حریم‌ها و مرزهای شخصی من بشوی. مهارت “نه گفتن” به تماس‌های خارج از زمان اداری و درخواست‌های غیر منطقی را در خود تقویت کنید. به اطرافیانتان اجازه ندهید تا کارهایی برای آخر هفته یا زمان تعطیلات به شما بسپارند. اگر آن‌ها حد و مرز خود را نمی‌دانند، شما باید فاصله تان را حفظ کنید.

۴٫ پیشرو بودن

قسمتی از کارهای آینده را امروز انجام دهید تا کارهایتان جلوتر بیفتد. سعی کنید خواسته‌های مدیر را پیش‌بینی کنید و پیش از آن که از شما بخواهد برآورده کنید. با این کار هم استرس کمتری خواهید داشت و هم رئیستان متوجه خواهد شد که شما وظایفتان را با دقت پیگیری می‌کنید و نسبت به کارهایی که بر عهده‌ی شماست، احساس وظیفه می‌کنید. بنابراین نه تنها رفتار بهتری با شما خواهد داشت بلکه حتی ممکن است از شما قدردانی هم بکند.

۵٫ ثبت همه چیز و اطمینان از انجام همه‌ی وظایف

از راهکارهای مواجهه با مدیر بدرفتار، مطمئن شدن از انجام همه‌ی وظایف است. این مورد نیز بازتاب رفتار خود ماست. اگر ما اغلب وظایفمان را فراموش کنیم یا به طور کامل و مرتب انجام ندهیم، در واقع کارمند شایسته‌ای نیستیم و این می‌تواند محرکی برای بدرفتاری مدیر با ما باشد. نوشتن و ثبت وظایف، به ما بسیار کمک می‌کند تا چیزی را از قلم نیندازیم و بدون استرس روی کارهایمان تمرکز کنیم. علاوه بر این، نوشتن کارهای که انجام شده نیز، اعتماد به نفس را هنگام گزارش عملکردمان بالا می‌برد.

۶٫ عمل کردن مثل یک رهبر

در مواجهه با مدیر بدرفتار، لازم است گاهی خودتان به تنهایی تصمیم گیری کنید. لازم نیست برای هر کاری از او تایید بگیرید. اگر به مهارت خود اطمینان دارید تعلل نکنید و آنچه فکر می‌کنید به نفع شرکت است را انجام دهید. با این روش دیگران هم متوجه خلاقیت شما خواهند شد و شما را به عنوان یک رهبر می‌پذیرند. البته توجه داشته باشید که عملکرد مدیر را زیر سوال نبرید، پس بهتر است او را از کلیت امور مطلع سازید.

۷٫ اطلاع به منابع انسانی و سطوح بالاتر

در مواجهه با مدیر بدرفتار، می‌توان از واحد منابع انسانی کمک گرفت.

مشکلات و نظراتتان را به مدیران بالادستی و واحد منابع انسانی منتقل کنید. در رابطه با احساسی که در محیط کارتان دارید با آن‌ها صحبت کنید و اجازه ندهید، رفتار یک نفر فضا را برای شما سخت و غیرقابل تحمل کند. حتی اگر راهکاری در نظر دارید، ارائه بدهید و یا حتی می‌توانید درخواست انتقال به بخش دیگری را مطرح کنید. نیاز خود به حمایت و پشتیبانی آن‌ها را بیان کنید. حتی اگر آن‌ها ترتیب اثری ندهند، حداقل خودتان از تلاشی که کرده اید، راضی هستید.

برای آشنایی بیشتر با اصول منابع انسانی، مقاله‌ی ۷ اصل مدیریت منابع انسانی که باید بدانید، را مطالعه کنید.

اگر این ۷ راهکار مواجهه با مدیر بدرفتار را امتحان کردید ولی بی‌نتیجه بود، به دنبال یک تغییر اساسی باشید. به کاری جدید یا حتی به گزینه‌هایی مانند خوداشتغالی و را انداختن کسب و کار خودتان، فکر کنید. یادتان باشد، هیچ کاری ارزش آن را ندارد که به کسی اجازه دهید، به عزت نفس شما آسیب بزند. همچنین سلامت جسمی و روانی شما با هیچ حقوق و مزایایی قابل مقایسه نیست؛ پس با کار کردن در یک فضای مسموم آن را به خطر نیندازید.

مدیران کسب و کارها باید توجه داشته باشند که استفاده از نرم افزارهای مدیریت پروژه مانند هدف سنج و روش OKR می‌تواند آسیب‌های چنین مشکلاتی را کمتر کند یا به مدیران تیم‌ها اجازه ندهد هرطور می‌خواهند رفتار کنند. به دلیل شفافیت بالا در چنین فضایی امکان سواستفاده از اعضای گروه و مصادره‌ی اعتبار و موفقیت آن‌ها به نفع خود برای مدیر غیر ممکن است. از آن‌جایی که وظایف تعیین شده برای هرکس مشخص است و نتیجه‌ی آن را همه می‌توانند ببینند، امکان نادیده گرفتن یک عضو یا انتقادهای بی‌مورد ممکن نیست.